4. razred - Računarstvo i informatika

Mreža

Na sledećim slikama je nekoliko primera lan mreža:

×

×

Firewall

Firewall ili bezbedonosna barijera je softverski ili hardverski uređaj koji je najčešće smešten između javne i lokalne mreže. Namenjen je da štiti uređaje u mreži od neovlaštenog pristupa sa javne mreže (interneta).

×

Router

Router ili mrežni usmerivač (engleski router) je računarski uređaj koji služi za međusobno povezivanje računarskih mreža. On ima funkciju da za svaki paket podataka odredi putanju - rutu kojom treba taj paket da ide i da taj isti paket prosledi sledećem uređaju u nizu. Iako su najčešće routeri posebni uređaji, oni su u suštini računari čiji su softver i hardver specijalizovani za namenu da povezuju više mreža. U malim lokalnim mrežama (LAN) router se obično postavlja da bude veza između same mreže i interneta. Tako na primer ADSL router služi kao veza između kućne mreže i mreže internet provajdera do koje router dolazi preko ADSL veze. Router se postavlja kao podrazumevani izlaz sa mreže (engleski default gateway).

×

×

Switch

Svič (engleski switch) ili komutator je uređaj koji upravlja protokom podataka između pojedinih računara na lokalnoj mreži (LAN). Komutator deli mrežni saobraćaj i šalje ga na odredišta. Koristi se za mreže manje i srednje veličine. Komutator daje računaru punu brzinu jedne konekcije (standardne brzine su 100 Mbps i 1000 Mbps).

×

×

Server

U oblasti informacionih tehnologija server je računarski sistem koji pruža usluge drugim računarskim sistemima – klijentima. Komunikacija između servera i klijenta odvija se preko računarske mreže. Naziv server najčešće se odnosi na ceo računarski sistem, ali se ponekada koristi i samo za hardver ili softver takvog sistema. Klijent i server zajedno obrazuju klijent/server mrežnu arhitekturu.

Server (računar)
Kada se pod pojmom server podrazumeva računar, to se uglavnom odnosi na računar koji obavlja serverske poslove. Server se može sastojati od standardnih hardverskih komponenti koje se ugrađuju u obične desktop računare (PC – personal computer) u slučaju da programi (aplikacije) koji se izvršavaju na serverima nisu složeni odnosno hardverski zahtevni. Serveri koji opslužuju složene programe ili veliki broj korisnika zahtevaju specijalizovan hardver koji je optimizovan za upotrebu u serverima. Poseban hardver podrazumeva i hard diskove visokih performansi, prvenstveno brzine i pouzdanosti. Procesorska brzina nije od ključne važnosti za servere pošto se većina servera bavi uzlazno/izlaznim (I/O – input/output) operacijama i ne koristi grafički korisnički interfejs (GUI – graphic user interface).

Server (program)
Pod serverom se podrazumeva program koji od klijenta preko mreže prima zahteve, obrađuje ih i opet preko mreže šalje odgovore klijentu. Programi koji se koriste na serverima su posebno razvijani za serverske operativne sisteme i potrebe klijent/server okruženja. Primeri serverskih programa su DHCP, DNS, mail server, router i drugi.

Serverski operativni sistemi
Operativni sistemi koji se koriste na serverima su specijalno dizajnirani za servere. Na serverima se najviše koriste Linux, Solaris i FreeBSD operativni sistemi koji su razvijeni po uzoru na operativni sistem Unix. Koriste se i serveri iz Microsoft Windows porodice: Windows NT, Windows 2000, Server 2003.
Za operativne sisteme za servere karakteristično je:

• bezbednost i pouzdanost
• mogućnost rekonfigurisanja softvera i hardvera bez zaustavljanja sistema (ograničeno)
• fleksibilnost mrežnog povezivanja

Vrste servera:

• Mail server
• Instant messaging server
• Web server
• FTP server
• News server
• Game server
• Sound server
• Peer-to-peer server
• Print server

×

×